Οδύνες...

Οδύνες... 

πηγή:http://larissa-familytherapy.blogspot.gr/2013/03/blog-post_9.html (Γ.Γιαννούσης)

Σε μια εποχή που το βίωμα έχει αποπεμφθεί (άφησε στη θέση του στη θέαση) η οδύνη που αναδύεται από τις ιστορίες της σύγχρονης πραγματικότητας (αυτοκτονίες, καταθλίψεις, κ.α.) μοιάζει παράλογη και  παθολογικοποιείται από τον κυρίαρχο λόγο (κανάλια, κυβερνητικοί πολιτικοί κλπ). Καθίσταται επομένως ανίσχυρη να ακουστεί, να κοινωνικοποιηθεί, να αποκτήσει ένα κοινωνικό νόημα –και μέσα από αυτό το συμβολισμό η «παθολογική» πράξη να γίνει ζωογόνος δύναμη και οι θυσίες να αποκτήσουν ουσιαστικό νόημα (κι όχι το νόημα που παπαγαλίζουν τα ΜΜΕ).

Το μέγεθος της οδύνης όμως είναι μεγάλο και δυστυχώς κρυμμένο ακόμη στις σκοτεινές δομές του συστήματος. Για να το καταλάβουμε κάνω μια αντιστοιχία: Αν ακούσει κανείς για την οδύνη των πολιτικών κρατουμένων στην Γυάρο ας πούμε, θα συγκινηθεί από τον ηρωισμό που αναδύεται από αυτές, και θα συγκλονιστεί από το πολιτικό υπόβαθρο της οδύνης. Τότε η προσωπική οδύνη αποκτούσε ένα τεράστιο κοινωνικό νόημα. Δεν συγκρίνονται, βέβαια, οι εποχές, πλην όμως οι τωρινές οδύνες συνθλίβουν τον άνθρωπο στην αποξένωση της ατομικότητας και της ανυπαρξίας νοήματος. Και κυρίως δεν πυροδοτούν πολιτικο-κοινωνικές εκρήξεις προς την κοινωνική αλλαγή.

Οι τραγικοί θάνατοι συνανθρώπων μας στην εποχή των μνημονίων αναδεικνύουν τις απόκρυφες διαστάσεις της οικονομικής κρίσης. Πίσω από τις επίσημες στατιστικές, τον τεχνοκρατικό και οικονομίστικο λόγο, την επιστημονικοφάνεια των ειδικών του δημόσιου λόγου και τον διάχυτο -πολιτικό και μιντιακό- λαϊκισμό, οι θλιβεροί θάνατοι και η οδύνη των ανέργων, των αποκλεισμένων και των νεό-πτωχων αναδεικνύει την κοινωνική πραγματικότητα, όχι μιας περιθωριοποιημένης ομάδας, αλλά σχεδόν του ήμισυ του πληθυσμού αυτής της χώρας. Μιας πραγματικότητας που δεν εξαντλείτε στις βασικές πολιτικοοικονομικές αναλύσεις της ανεργίας, της φτώχειας και της μετανάστευσης, του διαθέσιμου εισοδήματος και της αγοραστικής δύναμης, αλλά εκτείνονται στον χώρο της κοινωνιολογίας και της ψυχολογίας αναδεικνύοντας κυρίαρχα βιώματα και συναισθήματα: απογοήτευση, δυσπιστία, παραίτηση, χαμηλή αυτοεκτίμηση, ντροπή, απαισιοδοξία… αυτοκτονία!

Αυτή η κοινωνική δυσφορία, στο περιβάλλον της μιντιακής δημοκρατίας, δεν έχει χώρο να ακουστεί (εξάλλου μην ξεχνάμε πως υπάρχει απαγόρευση από το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο στις εικόνες και ειδήσεις που αποτυπώνουν την φτώχια και την εξαθλίωση). Οι τηλεπερσόνες ακόμη αναλώνονται από τη μια σε στείρες –και επικίνδυνες αναλύσεις του μνημονιακού μονόδρομου και από την άλλη σε μαγειρέματα κοινωνικά (κουτσομπολίστικες εκπομπές) και κυριολεκτικά (εκπομπές μαγειρικής). Σε αντίθεση και όσο μεγαλώνει η συλλογική τάση απογοήτευσης, από τη μια θα έχουμε πολλά εκκωφαντικά περιστατικά απόγνωσης (είναι ο μόνος ατομικός τρόπος για κάποιους συμπολίτες μας να ακουστεί αυτή η απόγνωση) και από την άλλη αύξηση των τάσεων εκφασισμού της κοινωνίας και μερίδας των πολιτών, ιδιαίτερα των νέων. Τα δύο αυτά ακραία φαινόμενα και συμπτώματα της κρίσης αναδεικνύουν εμφατικά και το μέγεθός της. Αναδεικνύουν δηλαδή το μέγεθος της μοναξιάς μας, της διόγκωσης της ατομικότητας και το σύρσιμο μας στην κατανάλωση, ως το βασικό διακύβευμα της ύπαρξής μας. Με άλλα λόγια της μεταμόρφωσή μας από πολίτες σε πελάτες και καταναλωτές –προϊόντων, συμβόλων, θέσεων, ιδεολογιών.

Στο μέσον αυτών των δύο αντιδράσεων (της απόγνωσης και του εκφασισμού) μπορούμε να αναζητήσουμε τη συγκρότηση ενός νέου υποκειμένου, τον νέο Έλληνα άνθρωπο. Μια συνθέσουμε μια νέα αφήγηση στο εθνικό μας μυθιστόρημα και να ορίσουμε το αποτύπωμα ενός πιο ελεύθερου ανθρώπου, απαλλαγμένου από τις οδύνες της πρόσφατης κοινωνικής μας ιστορίας.

Σε αυτή την κατεύθυνση οφείλουμε να ξαναοραματιστούμε σε συλλογικό επίπεδο και να βγούμε από τις στείρες λογικές του ατομικού συμφέροντος. Να ανατρέψουμε σχεδόν όλα τα πλαίσια που δημιουργήσαμε και να ονειρευτούμε ένα διαφορετικό τρόπο ύπαρξης και συνύπαρξης.

Ας βάλουμε λίγη μαγεία λοιπόν στην άχρωμη – τηλεοπτική ζωή μας, ας τη φανταστούμε με τα δικά μας υλικά και τα υλικά της φαντασίας των ανθρώπων που είναι δίπλα μας. Και να είστε σίγουροι είναι καλύτερα και περισσότερα αυτά τα υλικά κι από αυτά μιας κινηματογραφικής παραγωγής του Χόλιγουντ… εξάλλου ο κινηματογράφος αντιγράφει τη ζωή.